Η βιοποικιλότητα των φυτών μειώνεται καθημερινά με την ταχύτητα του φωτός. Γι’ αυτό έχει καταστεί αναγκαία η δημιουργία ενός παγκόσμιου δικτύου «τραπεζών», όπου θα αποθηκεύονται σπόροι, πολύτιμοι γενετικοί θησαυροί. Αυτά τα δεδομένα είναι αναγκαία για το μέλλον καθώς η αλλαγή του κλίματος παγκοσμίως επιβάλλει την προσαρμογή των καλλιεργειών μας.
Πριν από μερικές ημέρες, η ναυαρχίδα αυτής της προσπάθειας, η Παγκόσμια Μονάδα Σπόρων, που, κατά κυριολεξία, είναι μια «φυτική Κιβωτός του Νώε», απέκτησε τις πρώτες της καταθέσεις: εκατομμύρια σπόρους. Κατασκευασμένη από τη Νορβηγία, με χρηματοδοτήσεις από Βρετανία, Αυστραλία, Γερμανία, ΗΠΑ και ιδιωτικές δωρεές, έχει κτιστεί στα σωθικά ενός αρκτικού βουνού, κάτω από τους αιώνιους πάγους, με μοναδικό στόχο την αποθήκευση, φύλαξη και προστασία δειγμάτων κάθε φυτού από όλο τον κόσμο. Η «Κιβωτός του Νώε» δεν είναι παρά μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας να συλλεχθούν και συστηματοποιηθούν οι πληροφορίες που διαθέτουμε για τα φυτά και κυρίως για τα γονίδιά τους, γνώση που πιθανώς να αποδειχθεί πιο πολύτιμη και από χρυσό εξαιτίας της αλλαγής του κλίματος που βιώνουμε σήμερα.
Επί πολλά χρόνια, τα υπάρχοντα συστήματα συγκέντρωσης και αποθήκευσης φυτικών σπόρων συνέλεγαν δείγματα κατά τρόπο μη συστηματικό, που πόρρω απέσχε των επιστημονικών επιταγών. Παραδείγματος χάρη, εργαστήρια στο Μεξικό συνέλεγαν είδη καλαμποκιού, ενώ στη Νιγηρία αποθήκευαν σπόρους Κασάβα. Σήμερα, οι περιστασιακές προσπάθειες συστηματοποιούνται και αρχίζουν να αποτελούν μέρη ενός ευρύτερου ελεγχόμενου δικτύου. Αυτό είναι δυνατό διότι υπάρχει στη διάθεσή μας καλύτερη τεχνολογία για τη διατήρηση των φυτικών γονιδίων, αλλά ταυτόχρονα είναι αναγκαίο, επειδή εντείνονται οι ανησυχίες για τη μεταβολή των κλιματικών συνθηκών και των συνεπειών που θα έχουν στην παγκόσμια παραγωγή τροφίμων. «Αρχίσαμε, λοιπόν, να εξετάζουμε το ενδεχόμενο δημιουργίας μιας τέτοιας τράπεζας φυτών μετά τα τρομοκρατικά πλήγματα της 11ης Σεπτεμβρίου και τον τυφώνα Κατρίνα» λέει ο Κάρι Φόουλερ, πρόεδρος της Global Crop Diversity Trust, της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης που διευθύνει την «Κιβωτό του Νώε».
Η άμεση προτεραιότητα που θα πρέπει να έχουν τέτοιες προσπάθειες κατέστη ακόμα πιο σαφής την εβδομάδα που πέρασε από την άνοδο των τιμών του σιταριού εξαιτίας της μείωσης των αποθεμάτων στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 35 ετών. Η ξηρασία που έπληξε πολλά σημεία του πλανήτη, καθώς και νέες ασθένειες έπληξαν την παγκόσμια παραγωγή σημαντικά.
Πηγή: The New York Times
