Όποτε τους βλέπω σε βίντεο
γελάω σαν χαζός. Με «
πιάνει η κοιλία μου από τα γέλια». Λύνομαι, γουστάρω απίστευτα. Όταν δε συνειδητοποιώ πως υπηρετούν ή υπηρέτησαν την κωμωδία στην
πιο απαιτητική μορφή της τότε όλο αυτό που νιώθω μετατρέπεται σε σεβασμό... Άλλωστε δεν είναι και το πιο εύκολο πράγμα. Μόνος σου, πάνω σε μια σκηνή και από κάτω κόσμος που μπορεί να έρχεται προδιατεθειμένος να γελάσει αλλά είναι και έτοιμος να σε «κατασπαράξει» στο πρώτο ξενέρωτο αστείο.
Stand-up comedy λοιπόν. Παρακάτω σας παρουσιάζω
τους πέντε, κατά την γνώμη, μου
κορυφαίους αυτού του είδους...
1)
Ρίτσαρντ Πράϊορ (1940-2005).
Ο αγαπημένος μου. Ο άνθρωπος που έδωσε άλλη διάσταση στην stand-up κωμωδία. Το παίξιμο του ήταν γεμάτο εκπληκτικές εναλλαγές στην ομιλία και στην έκφραση. Οι ανεπανάληπτες γκριμάτσες του, το πλούσιο και πολλές φορές «βρώμικο» λεξιλόγιο του, οι έντονες αναφορές του στο ρατσισμό, η χορευτική κίνηση πάνω στην σκηνή, συνέθεταν το προφίλ του «Πικάσο της κωμωδίας» όπως πετυχημένα τον είχε αποκαλέσει ο συνάδελφος του Τζέρυ Σέϊφιλντ. Ο Πράϊορ ασχολήθηκε και με τον κινηματογράφο ως ηθοποιός αλλά και ως συγγραφέας με κορυφαίες στιγμές του την συνεργασία του με τον αλησμόνητο Τζιν Γουάϊλντερ με τον οποίο συνέθεσαν το καλύτερο δίδυμο κωμικών στην ιστορία του κινηματογράφου. Η ζωή του ήταν πολυτάραχη καθώς ήταν γνωστή η εξάρτηση του από τα ναρκωτικά αλλά και η αδυναμία τους στις γυναίκες κάτι που αποδεικνύεται από τους εφτά (!!!) γάμους που είχε κάνει. Το 2004 ανακηρύχτηκε από το Παγκόσμιο Κέντρο Κωμωδίας ως ο κορυφαίος stand-up κωμικός όλων των εποχών. Το 2005 ο Πράϊορ άφησε την τελευταία του πνοή έπειτα από χρόνια πάθηση που είχε με την καρδιά του. Η τελευταία του σύζυγος Τζένιφερ είπε μετά τον θάνατο του: «Στο τέλος, υπήρχε ένα χαμόγελο στο πρόσωπό του...».
2)
Ρόμπιν Γουίλιαμς (1951-).
Ναι, ναι ο γνωστός ηθοποιός πριν ασχοληθεί με τον κινηματογράφο ήταν (και είναι) ένας από τους καλύτερους stand-up κωμικούς. Σπιρτόζος, έξυπνος, ετοιμόλογος, ένα ζιζάνιο πάνω στη σκηνή. Η πιο γρήγορη ομιλία που έχει γνωρίσει η κωμωδία. Η επαφή του με το κοινό ήταν και συνεχίζει να είναι εξαιρετική. Σε αυτό τον βοήθησε και η θητεία του δίπλα στον Ρίτσαρντ Πράϊορ στο «Ρίτσαρντ Πράϊορ Σόου» στα τέλη της δεκαετίας του 70’. Ένας πανέξυπνος και με ιδιαίτερο παίξιμο κωμικός.
3)
Έντι Μέρφι (1961-).
Τεράστιος. Γέλιο μέχρι δακρύων. Ξεκινώντας την καριέρα του στις αρχές της δεκαετίας του 80’ οι ειδικοί του χώρου τον χρίσανε διάδοχο του Πράϊορ. Ένας «σίφουνας» πάνω στην σκηνή με το πιο απίστευτο χαμόγελο που έχουμε δει σε κωμικό. Σατίριζε κυρίως τον αγγλικό καθωσπρεπισμό, τον ρατσισμό αλλά και την καθημερινότητα με αστεία έξυπνα και ενίοτε σεξιστικά. Αυτή την στιγμή θεωρείτε ένας από τους τελευταίους stand-up κωμικούς που συνδέουν την παλιά με τη νέα σχολή. Πλέον ασχολείται κυρίως με τον κινηματογράφο με ιδιαίτερη επιτυχία και εκεί.
4)
Σάντρα Μπέρνχαρντ (1955-).
Να και μια γυναίκα μέσα στη λίστα μου. Και τι γυναίκα... Η πιο άσχημη και συγχρόνως πιο θελκτική κωμικός όλων των εποχών. Σίγουρα και η πιο «βρομόστομη». Θήτευσε και αυτή στα τέλη της δεκαετίας του 70’ δίπλα στον Πράϊορ με το παίξιμο της να σατιρίζει την ζωή των σταρ και τους πολιτικούς.
Σαρδόνιο χαμόγελο, σεξιστικά (υπέρ του δέοντος) υπονοούμενα, απελευθερωτισμός σπάνιος για γυναίκα. Την δεκαετία του 80’ έκανε θραύση στο κοινό που άλλοτε την λάτρευε και άλλοτε την μισούσε για τον τρόπο που έπαιζε αλλά ποτέ δεν τη βαριότανε. Μετρ του είδους που πλέον ασχολείται με το τραγούδι, την συγγραφή και την ηθοποιία. Στη θέση 97 στο Παγκόσμιο Κέντρο Κωμωδίας, αλλά για μένα σίγουρα στη πρώτη πεντάδα. Πολύ διαφορετική...
5)
Τζόρτζ Κάρλιν (1937-2008).
Πολύ γνωστή φιγούρα και σίγουρα ένας από τους μεγαλύτερος stand-up κωμικούς όλων των εποχών. Σε σχέση με τους άλλους δεν τον πρόλαβα στις καλές του στιγμές αλλά τα παρακάτω λόγια από μια παράσταση του αρκούν για να καταλάβεις την αξία του: « Η θρησκεία εύκολα έχει την πιο «βρώμικη» ιστορία όλων των εποχών. Σκεφτείτε το. Η θρησκεία έχει πείσει τους ανθρώπους ότι υπάρχει ένας αόρατος άνθρωπος... που ζει στον ουρανό. Που βλέπει ότι κάνεις κάθε στιγμή και κάθε λεπτό όλη μέρα.
Και ο αόρατος άνθρωπος έχει μια λίστα από δέκα πράγματα που δεν πρέπει να κάνουμε. Και που αν τα κάνεις αυτά τα πράγματα θα μας στείλεις σε ένα συγκεκριμένο μέρος με φωτιά και καπνούς και βασανιστήρια που θα υποφέρουμε, θα ουρλιάζουμε και θα καιγόμαστε για πάντα... Αλλά σ’ αγαπάει. Σ’ αγαπάει. Σ’ αγαπάει και χρειάζεται λεφτά...!!!» Απλά απίστευτος...
Αυτή λοιπόν ήταν η δική μου λίστα με αυτούς που θεωρώ κορυφαίους stand-up κωμικούς. Εννοείται πως υπάρχουν και άλλοι όπως
Λένι Μπρους, ο Σαμ Κίνισον, ο Κρις Ροκ, ο μέγιστος Μπιλ Χικς, ο Γούντι Άλεν, η Ρόζουαν Μπαρ, ο υπέροχος Στιβ Μάρτιν, η Έλεν Ντε Τζενέρις, ο Τζιμ Κάρεϊ (σίγουρα από τους πολύ καλούς...), ο
Ρόντνευ Ντανγκελφιλντ, ο Μπιλ Κόσμπι, ο Πωλ Μούνεϊ και πολλοί ακόμα... Η επιλογή έχει να κάνει κυρίως με αυτό που δημιουργεί μέσα μου ο καθένας από αυτούς. Όλοι και όλες όμως υπηρετούν ότι πιο άμεσο και θεραπευτικό μπορεί να δώσει ένας άνθρωπος στο συνάνθρωπο του. Το γέλιο...