Αυτοεκτίμηση: Η «καρδιά» του εαυτού μας

«Πίσω από τις μεγαλύτερες αδυναμίες μας, κρύβονται οι μεγαλύτερες δυνατότητές μας. Οι φόβοι και οι ανασφάλειες είναι κίνητρα τόλμης και δύναμης...» Η φράση αυτή σίγουρα δίνει κίνητρο σε όσους έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση... Η φράση ως φράση από μόνη της όμως, σίγουρα δεν κάνει τους ανασφαλείς, φοβισμένους και απογοητευμένους ανθρώπους να ξαναβρούν τον «χαμένο» τους εαυτό...
Σε τέτοιες περιπτώσεις χρειάζεται κάτι πολύ πιο δραστικό...
Αλλαγή σκέψης και οπτικής.
Στροφή τριακοσίων εξήντα μοιρών.

Ορισμός της αυτοεκτίμησης

Ιατρικά η αυτοεκτίμηση ορίζεται ως «η εκτίμηση της αξίας και της σημαντικότητάς μου και η ικανότητα να είμαι υπεύθυνος για τον εαυτό μου και προς τους άλλους». Πόσοι από μας όμως δε νιώθουμε ασήμαντοι, «αχρείαστοι», παραγκωνισμένοι πολλές φορές? Πόσοι από μας δεν κλεινόμαστε με την πρώτη δυσκολία στον εαυτό μας? Νομίζω πως όλοι μας έχουμε νιώσει έστω μια φορά κάτι από τα παραπάνω... Το θέμα είναι πως με την σημερινή δύσκολη καθημερινότητα αυτού του είδους τα συναισθήματα δημιουργούν ανθρώπους με έλλειψη πρωτοβουλίας, ανθρώπους που δεν πιστεύουν στον εαυτό τους και στις δυνατότητες τους. Ενεργό ρόλο βέβαια σε αυτό παίζουν και οι άνθρωποι που βρίσκονται κοντά μας. Η οικογένεια και οι φίλοι, τα άτομα που είναι ουσιαστικά πιο κοντά μας, όσο εύκολα μπορούν να μας «ανεβάσουν» ψυχολογικά άλλο τόσο εύκολα μπορούν να μας «ρίξουν» στον βάλτο της χαμηλής αυτοεκτίμησης...


Χαμηλή αυτοεκτίμηση-Χαρακτηριστικά

Ο Νικήτας Καύκιος, κλινικός ψυχολόγος, λέει σωστά πως... «Οι άνθρωποι με χαμηλή αυτοπεποίθηση-αυτοεκτίμηση αισθάνονται ασφαλείς μόνο αν οι άλλοι τους αγαπούν χωρίς να τους κρίνουν ή να τους απορρίπτουν. Αισθάνονται σημαντικοί όταν οι άλλοι τους αναγνωρίζουν επειδή κάνουν πολύ καλά τη δουλειά τους ή πετυχαίνουν τα σχέδιά τους. Κατά βάθος πιστεύουν ότι για να αξίζουν και να τους δεχτούν οι άλλοι δεν θα έπρεπε να είχαν ελαττώματα και να έκαναν λάθη. Λόγω της ευαισθησίας που τους χαρακτηρίζει αισθάνονται συχνά πληγωμένοι, ταραγμένοι και θυμωμένοι από τις απόψεις και τις κριτικές των άλλων...»

Πως λοιπόν καταλαβαίνουμε αν πάσχουμε από χαμηλή αυτοεκτίμηση? Ο κ. Καύκιος λέει: «Τα άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση χαρακτηρίζονται από:
1) Αισθήματα κατωτερότητας και ανασφάλειας.
2) Δυσκολία κοινωνικής ένταξης και αισθήματα μοναξιάς.
3) Υπερβολική ευθιξία και χαμηλές αντοχές στις συντροφικές σχέσεις.
4) Παραμέληση ικανοποίησης βασικών προσωπικών αναγκών.
5) Παραμέληση της εξωτερικής εμφάνισης.
6) Υπερβολική ενασχόληση με αυτό που οι άλλοι σκέπτονται για αυτούς.
7) Υπερβολική ανησυχία μήπως και ενοχλήθηκε κάποιος άλλος εξ’ αιτίας τους.
8) Διάχυτο άγχος και συχνά αισθήματα απογοήτευσης.
9) Δυσκολία να ερμηνεύσουν με ειλικρίνεια την πραγματικότητα.
10) Επικέντρωση στα αρνητικά στοιχεία μιας κατάστασης.
11) Μειωμένες κοινωνικές δεξιότητες.
12) Δυσκολία να δέχονται φιλοφρονήσεις.
13) Έλλειψη εμπιστοσύνης στις προσωπικές τους απόψεις.
14) Χαμηλές προσδοκίες από τη ζωή.
15) Αναπάντεχες εκρηκτικές συμπεριφορές.
16) Αποφυγή των προκλήσεων.
17) Κοινωνική απόσυρση.
18) Διαταραχές στη συγκέντρωση, τον ύπνο και τη διατροφή»,


Αντιμετώπιση και λυσεις

Είμαι σίγουρος πως πολλά από τα παραπάνω, μη πω όλα, τα έχουμε ζήσει οι ίδιοι αρκετές φορές... Τι κάνουμε λοιπόν? Για μένα το πιο σημαντικό είναι να κατανοήσουμε τις δυνατότητες μας. Ούτε να τις μηδενίσουμε ούτε όμως να τις υπερεκτιμήσουμε. Είμαι πεπεισμένος πως ο καθένας από μας ξέρει τι μπορεί να κάνει. Έστω και μια φορά στη ζωή του το έχει διαπιστώσει. Δε πρέπει να συγκρίνουμε τον εαυτό μας με τους άλλους. Δεν πρέπει να μπαίνουμε στην λογική να αισθανόμαστε όμορφα μόνο μετά από μια επιτυχία. Σημασία άλλωστε τις περισσότερες φορές δεν έχει ο προορισμός αλλά το ταξίδι... Σημαντικό επίσης είναι να αντιμετωπίζουμε τους φόβους μας. Άλλωστε στην πραγματικότητα οι φόβοι είναι δημιουργήματα του μυαλού μας και όχι κάτι αληθινό. Όταν αντιμετωπίζεις τον φόβο σου αυτομάτως τον αποδυναμώνεις. Σκεφτήκατε ποτέ να κάνετε μια λίστα με τα προτερήματα σας? Κάντε το! Στις δύσκολες στιγμές αυτή η θύμηση θα σας κάνει να νιώθετε καλύτερα... Ας διαλέξουμε επιτέλους τους ανθρώπους που είναι δίπλα μας. Η, ας προσπαθήσουμε να φέρουμε «στα νερά μας», αυτούς που λόγω καταστάσεων (οικογένεια-συγγενείς) αποτελούν μέρος της ζωής μας.

Οι διαπιστώσεις αυτές (για να μην το παίζω και ξερόλας) γίνονται να ξέρετε, από έναν άνθρωπο που «πέφτει» ψυχολογικά αρκετές φορές, κλείνεται αρκετά στον εαυτό του, συχνά αναθεματίζει την τύχη του, άρα επί του πρακτέου ανήκει στην κατηγορία των ανθρώπων με όχι και τόσο ανεβασμένη αυτοεκτίμηση. Αυτό όμως δε με κάνει να ΜΗΝ προσπαθώ. Δεν με κάνει να τα παρατάω. Δεν με κάνει να απολογούμαι για ότι είμαι. Δεν με κάνει να τα βλέπω όλα μαύρα. Κυρίως γιατί έχω καταλάβει μέσα μου πως οι δυσκολίες και τα άσχημα είναι για τους ανθρώπους. Για μας. Κυρίως γιατί έχω διαπιστώσει σε μένα ένα χαρακτηριστικό που αρκετές φορές με ηρεμεί. Είμαι αληθινός. Παράξενος μπορεί, σπαστικός επίσης, μερικές φορές μπορεί και κακός, αλλά αληθινός όμως. Έχω αποδεχτεί σε μεγάλο βαθμό αυτό που είμαι. Κατανοώ τα λάθη μου, ζητάω συγνώμη όταν νιώθω ότι πρέπει να το κάνω... Νομίζω πως τελικά εκεί είναι το μονοπάτι που θα με-μας βγάλει από τον δύσκολο αυτό δρόμο που μας κουράζει ψυχολογικά και σωματικά... Γιατί η αυτοεκτίμηση είναι η «καρδιά» του εαυτού μας... Είναι η αφετηρία για να φτάσουμε στην κάθαρση, στην απόλυτη εσωτερική και ψυχολογική μας ηρεμία...