Απόψε, χαζεύοντας βίντεο ελληνικών ταινιών της δεκαετίας του 80’, έπεσε το... μάτι μου σε μια ταινία με πρωταγωνιστή τον μέγιστο Στάθη Ψάλτη. Ήταν αυτή που είχε «ιδρύσει» μια εταιρία επαιτών, που μέσα από τη συγκεκριμένη μπίζνα εξοικονομούσαν πολλά λεφτά. Η πιο χαρακτηριστική σκηνή της ταινίας με έκανε να γράψω το σημερινό κείμενο. Ο Ψάλτης «χαμένος» μέσα σε μια γούνα τεραστίων διαστάσεων, σήμα κατατεθέν της πιο κιτς δεκαετίας που ζήσαμε ως χώρα...
Η ιστορία της γούνας στην Ελλάδα είναι πολύ παλιά. Πολλοί υποστηρίζουν πως ξεκίνησε από την αρχαιότητα, άλλοι πως οι Καστοριανοί διδάχθηκαν την τέχνη από τους γουναράδες της Οχρίδας ή τους Ισπανοεβραίους, το πιο πιθανό είναι πως την επεξεργασία της γούνας την έμαθαν στην Κωνσταντινούπολη κατά τον 10ο με 14ο αιώνα.
Στις αρχές του 17ου αιώνα, οι Καστοριανοί ίδρυσαν μεγάλους οίκους γούνας σε αρκετές μεγάλες πόλεις της Ευρώπης και κυρίως στην Κωνσταντινούπολη. Το εμπόριο και η επεξεργασία των γουναρικών συνεχίστηκε και τους επόμενους αιώνες, οι γουναράδες πλούτισαν και έφτιαξαν τα μεγάλα τους αρχοντικά, στον πρώτο όροφο των οποίων λειτουργούσαν και τα γουναράδικα με μορφή οικοτεχνίας.
Η χρυσή όμως εποχή της γούνας ήταν οι δεκαετίες του 70’ και του 80’, όπου ούτε λίγο ούτε πολύ λειτουργούσαν στην Καστοριά και σε άλλες χώρες της Ευρώπης 6.000 επιχειρήσεις απασχολούσαν περισσότερο από 15.000 ανθρώπους. Μέσα σε αυτή την «ζάλη» του χρήματος και της ανάπτυξης, οι Καστοριανοί κατείχαν και ένα απίστευτο ρεκόρ... Ήταν στην δεύτερη θέση με τους καλύτερα αμειβόμενους εργαζόμενους στον κόσμο!
Η Καστοριά ήταν πλέον, μια πόλη με χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο, μιας και οι κυρίες της υψηλής κοινωνίας, οι πάμπλουτοι επιχειρηματίες αλλά και τουρίστες από το εξωτερικό συνδύαζαν τις αγορές γουναρικών με διακοπές στην όμορφη πόλη. Πέρα από τις κλασσικές γούνες που ικανοποιούσαν και το πιο εξεζητημένο γούστο, υπήρχαν και άλλα προϊόντα γουναρικών, όπως γάντια, καπέλα, αξεσουάρ, ζώνες που προσέδιδαν ποικιλία στην ήδη μεγάλη αγορά της μακεδονικής πόλης.
Όμως είναι κανόνας πως όταν κάτι ανεβαίνει, κάποια στιγμή θα πέσει... Στα μέσα της δεκαετίας τοθ 80’ το κραχ στα χρηματιστήρια έδωσε το πρώτο σοβαρό χτύπημα στην αγορά γούνας, για να φτάσουμε στο 1998 που η υποτίμηση του ρώσικου ρουβλίου, έδωσε την χαριστική βολή στο γουνεμπόριο αλλά και στην ίδια την πόλη της Καστοριάς. Εκατοντάδες επιχειρήσεις έκλεισαν με τα χρόνια και η ανεργία εκτοξεύτηκε σε «τρελά» επίπεδα...
Αν και οι Καστοριανοί τηρούσαν όλους τους νόμους και δεν έκαναν παρατυπίες στην κατασκευή γουναρικών η εμφάνιση οικολογικών κινημάτων συνετέλεσε και αυτή στην επώδυνη αυτή πτώση. ήμερα η αγορά προσπαθεί να ισορροπήσει αν και ο κλάδος έχει συρρικνωθεί: λειτουργούν 20 μεγάλες, 100 μεσαίες και περίπου 480 μικρές επιχειρήσεις στον Νομό...
Αναλογιζόμενος την πορεία της γούνας στον ελληνικό χώρο, σκέφτομαι ίσως ότι και εσείς που διαβάζετε αυτό το κείμενο. Σε αυτή την χώρα μόνοι μας «βγάζουμε» τα μάτια μας... Η Ιστορία που είναι αμείλικτη καταγραφέας των γεγονότων έχει σίγουρα πολλά ράμματα για τη γούνα μας...
Aπό τον Μάκη / makdel δημοσιευμένο αρχικά στο "My Way"
Τα γραφόμενα του Mak Del τα διαβάζετε και στο blog του "My Way"
