Ο πρόεδρος της Ολυμπιακής Επιτροπής Jacques Rogge είχε προειδοποιήσει ότι σε αυτούς τους Ολυμπιακούς Αγώνες είναι πιθανό να υπάρξουν τα περισσότερα θετικά αντι-ντόπινγκ τεστς από όλους τους Ολυμπιακούς Αγώνες στην ιστορία της διοργάνωσης.
Θα υποβληθούν σε εξετάσεις περισσότεροι αθλητές, νέα τεστς έχουν αναπτυχθεί, ενώ πολλά δείγματα θα καταψύχονται για περαιτέρω ανάλυση.
Ποιες είναι όμως οι ουσίες και οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται και τι προσφέρουν στους αθλητές που τις χρησιμοποιούν; Πόσο εύκολο είναι να διαγνωστούν / ανιχνευτούν;
ΔΙΕΡΓΕΤΙΚΑ
Τι είναι ;
Ουσίες που δρουν στον εγκέφαλο προκειμένου να διεγείρει το σώμα φυσικά αλλά και ψυχολογικά.
Παραδείγματα ουσιών:
Αμφεταμίνες, κοκαϊνη, έκσταση, ephedrine, salbutamol.
Γιατί τα χρησιμοποιούν οι αθλητές ;
Τους επιτρέπει να αγωνίζονται στα όρια τους για μεγαλύτερη διάρκεια, μειώνει το αίσθημα της κόπωσης. Μπορούν να βοηθήσουν και στην απώλεια βάρους.
Παρενέργειες:
Αύξηση της πίεσης, επιθετικότητα, άγχος, εθισμός, απώλεια της όρεξης, καρδιακές αρυθμίες, ταχυπαλμίες, πονοκέφαλος.
Πιθανότητα ανίχνευσης:
Υψηλή, ειδικά μετά την χορήγηση.
ΙΣΧΥΡΑ - ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ ΠΑΥΣΙΠΟΝΑ
Τι είναι ;
Η ισχυρότερη μορφή παυσίπονων - αναλγητικών.
Παραδείγματα:
Μορφίνη, μεθαδόνη, ηρωίνη, pethidine.
Σε τι βοηθούν ;
Αυξάνει τα όρια ανοχής του πόνου, ώστε ο αθλητής να μπορεί να προπονηθεί και να αγωνιστεί περισσότερο και σκληρότερα. Μειώνουν ή εκμηδενίζουν τον πόνο, ώστε να είναι δυνατόν να συμμετέχει ο αθλητής ακόμα και άρρωστος ή τραυματίας.
Παρενέργειες:
Είναι ιδιαίτερα εθιστικά. Προκαλούν απώλεια της ισορροπίας και του χώρου, της ικανότητας για συγκέντρωση, εμετούς, ζαλάδες και ναυτία, δυσκοιλιότητα, λιποθυμίες και πτώση σε κόμα.
Πιθανότητα ανίχνευσης:
Μεγάλη, αν εξεταστεί ο αθλητής μέσα σε 3 μήνες από τη χρήση.
ΑΝΑΒΟΛΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ
Τι είναι ;
Φυσικές ή συνθετικές ουσίες οι οποίες δρουν με παρόμοιο τρόπο όπως η ορμόνη της τεστοστερόνης.
Παραδείγματα ουσιών:
Nandrolone, tetrahydrogestrinone (THG), stanozolol, androstenedione, DHEA.
Γιατί τις χρησιμοποιούν οι αθλητές ;
Βοηθούν στην αναπτυξη του μυϊκού όγκου, της δύναμης και της ισχύος του αθλητή.Αυξάνουν την επιθετικότητα και την αγωνιστικότητα. Επιτρέπουν την μακρότερη και εντονότερη προπόνηση.
Παρενέργειες:
Στους άνδρες: βλάβες στα νεφρά, γυναικομαστία, τριχόπτωση, σμίκρυνση και σκλήρυνση των όρχεων, ανικανότητα και στειρότητα, ακμή, αυξημένη επιθετικότητα και σεξουαλική επιθυμία.
Στις γυναίκες: ανάπτυξη ανδρικών χαρακτηριστικών, όπως τριχοφυία στο πρόσωπο, αλλοίωση της φωνής, αρυθμία της περιόδου, αυξημένη επιθετικότητα.
Πιθανότητα ανίχνευσης:
Τα στερεοειδή παραμένουν στο σώμα για 6 μήνες και ανιχνεύονται πολύ εύκολα στα ούρα.
ΔΙΟΥΡΙΤΙΚΑ
Τι είναι ;
Προϊόντα που βοηθούν στην αποβολή των υγρών από το σώμα.
Παραδείγματα τέτοιων ουσιών:
Acetazolamide, chlorthalidone, triamterene.
Γιατί τα χρησιμοποιούν οι αθλητές ;
Για να χάσουν γρήγορα βάρος, ειδικά σε αγωνίσματα που έχουν κατηγορίες βαρών, και για να αποκρύψουν την παρουσία άλλων απαγορευμένων ουσιών αυξάνοντας το ρυθμό με τον οποίο παράγονται και αποβάλλονται τα ούρα.
Παρενέργειες:
Αφυδάτωση, ζαλάδα, κράμπες, πονοκέφαλος, ναυτία, βλάβες στα νεφρά.
Πιθανότητα ανίχνευσης:
Υψηλή, αν ελεχθούν. Εύκολα ανιχνεύσιμα.
ΠΕΠΤΙΔΙΚΕΣ ΚΑΙ ΓΛΥΚΟΠΡΩΤΕΙΝΙΚΕΣ ΟΡΜΟΝΕΣ ΚΑΙ ΟΥΣΙΕΣ
Τι είναι ;
Ορμόνες που παράγονται από το ανθρώπινο σώμα και ελέγχουν λειτουργίες όπως την σωματική ανάπτυξη, την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων και την αίσθηση του πόνου. Οι "ουσίες" είναι οι συνθετικά παρασκευασμένες ορμόνες.
Παραδείγματα:
Human growth hormone (HGH), erythropoietin (EPO), corticotrophin, human chorionic gonadotrophin (HCG).
Γιατί τις χρησιμοποιούν οι αθλητές ;
Για να αναπτύξουν τον μυϊκό τους όγκο και δύναμη (HGH, HCG), για να βοηθήσουν στην ανάπλαση των ιστών για να έχουν γρηγορότερη ανάρρωση από τραυματισμούς ή σκληρή προπόνηση (HGH) και για να βελτιώσουν την ικανότητα του αίματος να αποθηκεύει οξυγόνο (αυξημένη περιεκτικότητα) και κατά συνέπεια την ικανότητα του αθλητή να προπονείται και να αγωνίζεται σκληρότερα και για περισσότερη ώρα (EPO).
Παρενέργειες:
Υπερβολική δόση από HGH μπορεί να προκαλέσει γιγαντισμό των άκρων (αφύσικη ανάπτυξη των χεριών, ποδιών, προσώπου και εσωτερικών οργάνων). Κακή χρήση του EPO μπορεί να προκαλέσει θρομβώσεις στο αίμα, που μπορούν να οδηγήσουν σε εγκεφαλικά, καρδιακά επεισόδια και θάνατο.
Πιθανότητα ανίχνευσης:
Πρόσφατα αναπτύχθηκε ένα τεστ που μπορεί να ανιχνεύσει την ουσία EPO, αλλά έχει στο ενεργητικό του λίγα θετικά αποτελέσματα σε αθλητές μέχρι στιγμής. Αξιωματούχοι έχουν δηλώσει ότι θα υπάρξουν αξιόπιστες εξετάσεις και για τα HGH στους Ολυμπιακούς της Αθήνας, αλλά οι αμφιβολίες παραμένουν.
ΝΤΟΠΑΡΙΣΜΑ ΑΙΜΑΤΟΣ
Τι είναι ;
Η ..."διαχείρηση" του αίματος και των ερυθρών αιμοσφαιρίων ενός αθλητή προκειμένου να αυξηθεί η περιεκτικότητα του αίματος σε οξυγόνο.
Παραδείγματα:
Μετάγγιση αίματος - ερυθρών αιμοσφαιρίων στον αθλητή. Αφαίρεση αίματος από τον αθλητή, 2 με 3 μήνες πριν τον αγώνα, αποθήκευση του, και μετάγγιση του πίσω στο σώμα, το οποίο έχει ήδη αναπαράγει την ποσότητα που του είχε αφαιρεθεί.
Γιατί το κάνουν οι αθλητές ;
Οσο περισσότερη ικανότητα έχει το αίμα να αποθηκεύει οξυγόνο, τόσο μεγαλύτερες αντοχές έχουν οι αθλητές. Βοηθάει περισσότερο σε δρομείς μεγάλων αποστάσεων, ποδηλάτες και κολυμβητές.
Παρενέργειες:
Κόμποι στο αίμα, υπερφόρτωση του κυκλοφορικού συστήματος, βλάβες στα νεφρά από αλεργική αντίδραση, μετάδοση μολισματικών ασθενειών.
Πιθανότητες ανίχνευσης:
Δεν υπάρχουν αξιόπιστες εξετάσεις - ελάχιστες πιθανότητες.
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ, ΧΗΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ
Τι είναι ;
Η χρήση ουσιών ή μεθόδων για να αλλοιωθεί ένα δείγμα ούρων.
Παραδείγματα:
Χρήση ούρων από άλλο δότη, χρήση των ουσιών epitestosterone ή bromantan.
Γιατί το κάνουν οι αθλητές ;
Για να αποκρύψουν την παρουσία απαγορευμένων ουσιών στο δείγμα από τα ούρα τους.
Παρενέργειες:
Ελάχιστες.
Πιθανότητα ανίχνευσης:
Εξαρτάται από τον παράγοντα που κάνει τις εξετάσεις. Η epitestosterone μπορεί εύκολα να ανιχνευτεί αν εξεταστεί ο αθλητής. Η φυσική αλλοίωση / αλλαγή των ούρων δεν είναι δυνατόν να γίνει αν ο εξεταστής ακολουθήσει τις διαδικασίες που προβλέπονται.
