Ο Gilberto Gil, υπουργός πολιτισμού στην κυβέρνηση Λούλα της Βραζιλίας, συνδυάζει τα υπουργικά του καθήκοντα με τις συναυλίες . Στην Ευρώπη έρχεται κάθε καλοκαίρι για περιορισμένο αριθμό συναυλιών –10 κάθε χρόνο - και στην Ελλάδα θα δώσει δυο συναυλίες επειδή και ο ίδιος έμεινε ενθουσιασμένος από την υποδοχή του κοινού το 2004. Ο GILBERTO GIL, ο πιο γνωστός εκπρόσωπος της βραζιλιάνικης μουσικής σκηνής και γνήσιος εκφραστής του τροπικαλίσμο, (του μουσικού ρεύματος της Βραζιλίας που είναι ο συν-δημιουργός μαζί με τον Καετάνο Βελόζο) έρχεται και πάλι στην Ελλάδα!
Η περσινή του συναυλία στο Ηρώδειο θεωρήθηκε από το κοινό και τους δημοσιογράφους ως η καλλίτερη συναυλία του καλοκαιριού. Όσοι παρακολούθησαν τη συναυλία του Gilberto Gil στο Ηρώδειο θα θυμούνται ένα κατάμεστο θέατρο να… χορεύει στους ρυθμούς της βραζιλιάνικης μουσικής.
Φέτος ο Gilberto Gil έρχεται με ανανεωμένο πρόγραμμα και ανανεωμένο συγκρότημα αλλά με την ίδια διάθεση για δυο ώρες καυτής βραζιλιάνικης μουσικής και οργιαστικού χορού.
«Έχουμε έναν σημαντικό πολιτισμό. H κουλτούρα μας γεννήθηκε από τη συνάντηση, στη Βραζιλία, της Ευρώπης, της Αφρικής και της Αμερικής. Πρέπει να την αξιοποιήσουμε και να την απελευθερώσουμε προς κάθε κατεύθυνση: από τους Ινδιάνους του Αμαζονίου μέχρι τους φτωχούς ανθρώπους των παραγκουπόλεων. Οφείλουμε να εξασφαλίσουμε σε όλους τη δυνατότητα να εκφράζουν τη δημιουργικότητά τους».
Ζιλμπέρτο Ζιλ,
υπουργός Πολιτισμού της Βραζιλίας.
Ο συνθέτης και ακτιβιστής Υπουργός Gilberto Gil θα εμφανισθεί για δεύτερη φορά στην χώρα μας, μετά την επιτυχημένη περσινή εμφάνιση του στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών στο Ηρώδειο.
Ο Gilberto Gil είναι γνωστός στην χώρα μας σε ευρύ κοινό. Η μουσική του απευθύνεται - όπως έδειξε και η περσινή του εμφάνιση - σε όλες τις ηλικίες με έμφαση στους 25-50 ετών. Η μουσική του, ένα κράμα ανάμεσα στην Μπόσα Νόβα και το Ροκ, προκαλεί ανεξαρτήτου ηλικίας σε χορό.
Οι συναυλίες του θα δοθούν στις 19 και 20 Ιουλίου 2005, σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα αντίστοιχα.
Θέατρο Δάσους - Θεσσαλονίκη - 19 Ιουλίου
Θέατρο Λυκαβηττού - Αθήνα – 20 Ιουλίου
Τιμή εισιτηρίου : 35 Eυρώ
ZΙΛΜΠΕΡΤΟ ΖΙΛ
Λίγα λόγια για τον Άνθρωπο και την Ιστορία του
Πράγματι, δεν είναι η πρώτη φορά - και ελπίζουμε ούτε η τελευταία - που ένας καλλιτέχνης μεγάλης εμβέλειας και τόσο δημοφιλής αναλαμβάνει σε μία κυβέρνηση - και μάλιστα πολλά υποσχόμενη, όπως η κυβέρνηση του Λούλα στη Βραζιλία - τη θέση του υπουργού Πολιτισμού. H επιλογή του Ζιλμπέρτο Ζιλ (Gilberto Gil) όμως έχει ιδιαίτερο σημειολογικό ενδιαφέρον. Πρόκειται για μια πολυδιάστατη μουσική προσωπικότητα που στρατεύτηκε ενάντια στην εικοσιπεντάχρονη στρατιωτική δικτατορία - που επιβλήθηκε στα μέσα του '60 - με προσωπικό κόστος τη φυλάκιση και την εξορία, και που διεκδίκησε με τόλμη και αποφασιστικότητα την αναγνώριση της αφρικανικής καταγωγής του, ως μία συνισταμένη του βραζιλιάνικου πολιτισμού, σε μία χώρα όπου η λέξη Μαύρος παραμένει ακόμα συνώνυμη με τη φυλετική κατωτερότητα.
Στη διάρκεια της τριαντάχρονης καλλιτεχνικής του πορείας, η μουσική του έγινε ο τόπος συνάντησης του τεράστιου βραζιλιάνικου μουσικού ψηφιδωτού με τα ρεύματα και τις τάσεις της παγκόσμιας μουσικής δημιουργίας. Σήμερα και από τη θέση του υπουργού Πολιτισμού συνεχίζει να τραγουδάει. Ο τελευταίος του δίσκος είναι ένας φόρος τιμής στον Μπομπ Μάρλεϊ, σε μία από τις πιο σημαντικές προσωπικότητες της «εξόριστης αφρικανικής κοινότητας» που δεν σταμάτησε να μάχεται ενάντια στις δικτατορίες και τον ρατσισμό. Δεν είναι διόλου τυχαίο λοιπόν το γεγονός ότι λίγο μετά την ανάληψη των καθηκόντων του η «New York Times» έγραψε ειρωνικά: «Μοιάζει να έχει εκλεγεί ο Bob Marley». (Την ίδια στιγμή που η εν λόγω εφημερίδα δεν αισθάνεται την ανάγκη να ειρωνευθεί το γεγονός ότι στις ΗΠΑ εξελέγη ο… Άρνολντ Σβαρτσενέγγερ).
Ο Ζιλμπέρτο Ζιλ γεννήθηκε το '42 στο Σαλβαντόρ της Μπαΐα της Βόρειας Βραζιλίας, μία περιοχή όπου η μουσική έπαιξε έναν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της βραζιλιάνικης μουσικής πολυχρωμίας. Με τη μουσική ασχολήθηκε από τα παιδικά του χρόνια, στην αρχή ως ακορντεονίστας και λίγο αργότερα, αφού άκουσε τις πρώτες ηχογραφήσεις της μπόσα νόβα με τον συμπατριώτη του Ζοάο Ζιλμπέρτο, στράφηκε στην κιθάρα που έκτοτε δεν εγκατέλειψε ποτέ. Εικοσάχρονος θα πάρει τον δρόμο για το Σάο Πάολο κι εκεί θα γνωρίσει, μεταξύ άλλων, μια ήδη μυθική προσωπικότητα, τον τραγουδοποιό Σίκο Μπουάρκε. H συνάντηση αυτή θα είναι εξαιρετικά καθοριστική όχι μόνο για τη μουσική του πορεία αλλά και για τη μετέπειτα πολιτική του στάση.
Λίγο αργότερα, στα 1967, στο Ρίο Ντε Ζανέιρο, τη χρονιά που η δικτατορία διανύει τον τρίτο χρόνο στην εξουσία, ο Ζιλμπέρτο Ζιλ θα αρχίσει να μαζεύει πάνω του τα βλέμματα του μεγάλου κοινού. H μαχόμενη Αριστερά θα τον αμφισβητήσει, θεωρώντας ότι η μουσική του είναι πολύ κοντά στα «αμερικανικά πρότυπα» - κάτι μισητό, την εποχή εκείνη, για ευνόητους λόγους. H πολεμική θα συνεχιστεί και προς το κίνημα του «Tropicalismo» που τότε αρχίζει να διαμορφώνεται από μια ομάδα ευφάνταστων καλλιτεχνών, ανάμεσά τους ο Καετάνο Βελόσο, η Γκαλ Κόστα, ο Τομ Ζε και βέβαια ο ίδιος ο Ζιλ. Ένα πολιτιστικό, κυρίως, κίνημα που μ' έναν λιγότερο «ορθόδοξο» τρόπο, πολύ πιο υπαινικτικό, θα συνεισφέρει στην αμφισβήτηση του πολιτικού συστήματος. Ο θεωρητικός και φιλοσοφικός κορμός του «Τροπικαλίσμο» στηριζόταν σ' ένα παλιότερο βραζιλιάνικο πολιτιστικό κίνημα της δεκαετίας του '20, το περίφημο «Antropofagia». Σύμφωνα με το μανιφέστο του, οι διεθνείς και ευρωπαϊκές καλλιτεχνικές και φιλοσοφικές επιρροές αναμειγνύονταν και «καταναλώνονταν», αποκτούσαν τις συνάφειες με τις βραζιλιάνικες παραδόσεις και ξαναγεννιόντουσαν σαν ένα οργανικό κομμάτι του βραζιλιάνικου πολιτισμού. Τέτοιου είδους αφομοιωτικές τάσεις και επεξεργασίες του μουσικού υλικού ήταν και η αιχμή του δόρατος των «τροπικαλιστών». Τίποτα δεν έλειπε από τη μουσική τους: από την ψυχεδέλεια μέχρι τη ρέγκε και από το νιγηριάνικο «Afro Beat» μέχρι την τζαζ και το ροκ εν ρολ, σε συνδυασμό, πάντα, με μια αιχμηρή και ενίοτε ανατρεπτική στιχουργική τέχνη.
H δικτατορία απάντησε μόνη της για το πόσο επικίνδυνες ήταν αυτές οι απόψεις, φυλακίζοντας και εξορίζοντας τους πρωτεργάτες, όπως τον Ζιλ και τον Βελόσο. Από τα τέλη του '70 και μετά, ουδείς μιλάει πλέον για το κίνημα του «Τροπικαλίσμο», παρά μόνο σε συμβολικό επίπεδο. H μουσική του Ζιλμπέρτο Ζιλ, όμως, δεν σταματάει να πλουτίζει σε αναφορές και ηχοχρώματα.
Κοσμοπολίτης αλλά και στρατευμένος
Ο Ζιλμπέρτο Ζιλ διεκδίκησε με τόλμη και αποφασιστικότητα την αναγνώριση της αφρικανικής καταγωγής του, ως μία συνισταμένη του βραζιλιάνικου πολιτισμού
«Επιτρέψαμε στον εαυτό μας τα πάντα. Δημιουργήσαμε μια καινούργια μουσική που ταυτόχρονα ήταν και παλιά. Σκύψαμε στην παράδοση και επινοήσαμε σχέσεις ανάμεσα στην μπόσα νόβα και το ροκ», είχε πει πριν από χρόνια ο Ζιλμπέρτο Ζιλ.
Αυτός ο σημαντικός Βραζιλιάνος κοσμοπολίτης της μουσικής έβρισκε πάντα τους τρόπους να στρατεύεται. Άλλοτε εξόριστος, άλλοτε στην Αφρική στο πλευρό του μεγάλου Φέλα Κούτι ή στην Τζαμάικα δίνοντας καινούργια περιεχόμενα στο πνεύμα του Μπομπ Μάρλεϊ.
Σε λίγες εβδομάδες θα τραγουδήσει μπροστά μας σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα. Την ίδια στιγμή στην πατρίδα του, το υπουργείο του έχει ήδη θέσει σε εφαρμογή ένα κυβερνητικό πρόγραμμα που σκοπό έχει, μέσα από την καλλιτεχνική έκφραση, να βοηθήσει τα παιδιά που ζουν στις εξαθλιωμένες φτωχοσυνοικίες των μεγαλουπόλεων να αντιληφθούν την προοπτική μιας νέας κοινωνικής πραγματικότητας.
