«Το μουσείο αλλάζει με τρόπο σιωπηλό». Και πράγματι, κάθε Δευτέρα που το Μουσείο της Ακρόπολης είναι κλειστό, αρχίζει μια σιωπηλή δουλειά από πολλούς εργαζόμενους στα μετόπισθεν, όπως είδαμε συνοδευόμενοι από τον πρόεδρο του μουσείου, Δημήτρη Παντερμαλή.

Ομάδες συντηρητών είχαν βγει από νωρίς στις αίθουσες με τα εργαλεία της δουλειάς, ανελκυστήρες, μικρές σκαλωσιές, λευκά γάντια και κόλλες, αφ' ενός για να ανεβάσουν μία μετόπη του Παρθενώνα που έχει ανασυντεθεί από τα θραύσματά της και αφ' ετέρου για να συγκολλήσουν δύο συνανήκοντα κομμάτια σε αρχαϊκά γλυπτά. Την ίδια ώρα δύο κυρίες είχαν επικεντρωθεί στην ψηφιακή σάρωση μιας πλάκας της ζωφόρου του Παρθενώνα και στον κάτω όροφο μια ομάδα Γάλλων επιστημόνων έκανε την ίδια δουλειά σε εκθέματα της αρχαϊκής εποχής.

Ετσι, είχαμε την ευκαιρία να δούμε από κοντά τον οργασμό δουλειάς που αρχίζει από το βράδυ της Κυριακής, σύμφωνα με τον επικεφαλής των συντηρητών Δημ. Μαραζιώτη, ώς τα ξημερώματα της Τρίτης, όταν ξανανοίγει για το κοινό.

Αυτή τη φορά είχαν προγραμματίσει να ανεβάσουν στη θέση της την εικοστή νότια μετόπη του Παρθενώνα. Ανεβασμένοι στο κλαρκ δύο συντηρητές ύψωναν σιγά σιγά το αρχιτεκτονικό μέλος στη νέα παρουσίασή του με τις δύο αρχαίες μορφές, όχι πάνω σε γύψο, όπως ήταν παλιά, αλλά σε πλεξιγκλάς (βάσει της μελέτης του εξαιρετικού συντηρητή Ζαν Μαρκ Κουσνέρεφ). Αν και η πλευρά αυτή απεικονίζει (δεξιά κι αριστερά) Κενταυρομαχία, στο κέντρο βλέπουμε γυναίκες στο εσωτερικό ενός σπιτιού. Η μία από τις δύο που αναρτήθηκαν χθες κρατάει ύφασμα πάνω από έναν αργαλειό (σχέδιο Κάρεϊ).

Το σενάριο που αφηγείται έχει απασχολήσει πλήθος ερευνητών. Οι περισσότεροι έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι απεικονίζεται το επεισοδιακό φινάλε ενός γαμήλιου γλεντιού. Σύμφωνα με το μύθο, ο Πειρίθοος κάλεσε στο γάμο του με την Ιπποδάμεια τους Κένταυρους, που ήταν συγγενείς του. Ασυνήθιστοι όμως αυτοί στο κρασί, μέθυσαν και ρίχτηκαν στις γυναίκες. Ακολούθησε συμπλοκή. Ολη η αναπαράσταση συμβολίζει την ανεκτικότητα των Αθηναίων, οι οποίοι μπορούν να ανοίξουν την πόρτα τους ακόμη και σε βάρβαρους, αλλά αν αυτοί παραφερθούν δεν τους χαρίζονται.

Στην ίδια αίθουσα οι επισκέπτες βλέπουν από κοντά την 31η μετόπη της βόρειας πλευράς, που κατέβηκε πρόσφατα από το μνημείο. Θα τοποθετηθεί στη θέση της 10 μέτρα ψηλά μαζί με την 32η μετόπη, το λεγόμενο «Ευαγγελισμό», που συντηρείται και θα εκτεθεί κι αυτή για λίγο χαμηλά για να απολαύσει ο κόσμος τις εκπληκτικές πτυχώσεις στα ενδύματα των δύο μορφών της.

Δυο μέτρα πιο 'κεί, ένα συνεργείο επιδίδεται σε ψηφιακή σάρωση μιας πλάκας της ζωφόρου. Εξειδικευμένοι στη χρήση μηχανημάτων υψηλής ευκρίνειας, «στοχεύουν» επί της επιφανείας του αρχαίου φειδιακού αναγλύφου με στόχο την τρισδιάστατη απεικόνιση ολόκληρης της ζωφόρου. Η δουλειά αυτή θα συνεχιστεί μετά την Αθήνα στο Λονδίνο, αφού το Βρετανικό Μουσείο δέχτηκε να αποτυπωθούν και οι λίθοι της ζωφόρου που κρατάει στη συλλογή του. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα της Γενικής Γραμματείας Ερευνας και Τεχνολογίας με τίτλο «Ψηφίζω Παρθενώνα», που πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Πολυτεχνείο Θεσσαλονίκης και το Μουσείο της Ακρόπολης. Στόχος του προγράμματος, συνολικής διάρκειας 36 μηνών, είναι να γίνει τρισδιάστατη απεικόνιση όλου του Παρθενώνα και να αναρτηθεί στο Διαδίκτυο.

Ψηφιακή σάρωση άρχισε να γίνεται και στα αρχαϊκά γλυπτά, με σκοπό το καλοκαίρι του 2014 να υπάρχει ηλεκτρονική ξενάγηση μέσω i-phone. Πρόκειται για ένα πειραματικό πρόγραμμα με την επωνυμία Chess, για το οποίο συνεργάζονται το Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ, το Μουσείο Διαστημικής της Τουλούζης, το γερμανικό Ινστιτούτο Φρανχόφερ και το Μουσείο της Ακρόπολης. Η ηλεκτρονική ξενάγηση θα απευθύνεται σε πέντε κατηγορίες επισκεπτών: σε παιδιά, σε ηλικιωμένους μορφωμένους, αλλά και σε ανθρώπους με ειδικά ενδιαφέροντα, στους οποίους θα προσφέρει λεπτομέρειες αισθητικές και κατασκευαστικές.

Μια άλλη Δευτέρα προ δύο εβδομάδων στην αίθουσα των αρχαϊκών στήθηκε στα πόδια της η Κόρη αρ. 669, που παλιότερα παρουσιαζόταν σε δύο κομμάτια. Τώρα προβάλλεται σε όλη της την κορμοστασιά (ύψους 1,85 μ.), με τη σοβαρή όψη της και τα καλοχτενισμένα καστανά μαλλιά της.

Μπροστά στα μάτια της, χθες, ανέκτησε την κομμένη ουρά του κι ένας αρχαϊκός σκύλος (530-520 π.Χ.). Το μικρό θραύσμα εντόπισε ο αρχαιολόγος Ραφαέλ Ζακόμπ ανάμεσα σε πλήθος μαρμάρων που φυλάσσονται στις αποθήκες. Ετσι ο κυνηγετικός σκύλος ανέκτησε την αρπακτική κίνηση που είχε όταν στόλιζε μαζί με έναν πανομοιότυπο σκύλο την είσοδο του Ιερού της Βραυρωνίας Αρτέμιδος στο βράχο της Ακρόπολης.


Ανέλπιστο εύρημα

Η έρευνα στα σκόρπια μάρμαρα της Ακρόπολης έφερε και ακόμη ένα ανέλπιστο αποτέλεσμα. Βρέθηκε η γωνιακή μαρμάρινη κεραμίδα του Αρχαίου Ναού (προγενέστερου του Παρθενώνα), η οποία αποτελείται από μια εκπληκτικής τέχνης λεοντοκεφαλή-υδρορρόη (σώζει τα δόντια και το σκούρο χρώμα στα μαλλιά) και το πλαϊνό κομμάτι της σίμης του μνημείου. Εκτίθεται στα αριστερά του επιβλητικού αετώματος της Γιγαντομαχίας.

Τις μέρες των Χριστουγέννων το μουσείο καλεί το κοινό στις 22 και 29 Δεκεμβρίου (5 μ.μ.) σε μια περιήγηση μετά μουσικής. Στο εσωτερικό μπαλκόνι πάνω από τα αρχαϊκά γλυπτά θα παίζει ένα κουαρτέτο μουσικής δωματίου και θα προσφέρονται κεράσματα. Στις 23 Δεκεμβρίου την ίδια ώρα θα εμφανιστεί η Συμφωνική Ορχήστρα του Δήμου Αθηναίων.