-Πέθανε ο Νίκος Φώσκολος.
-Τί εννοείς; Μίλα ξεκάθαρα.
-Ο Νίκος ο Φώσκολος...είναι νεκρός.
-Θέλεις...να πεις...ότι ο Νίκος Φώσκολος έχασε τη μάχη με το θάνατο;
-Ναι. Αυτό ακριβώς θέλω να πω.
-Δηλαδή...ο Νίκος Φώσκολος δε ζει πια;
-Όχι...Ο Νίκος Φώσκολος δεν είναι πια ζωντανός.
-ΜΑ ΠΕΣ ΜΟΥ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ! ΤΙ ΜΟΥ ΚΡΥΒΕΙΣ;; ΤΙ ΕΠΑΘΕ Ο ΝΙΚΟΣ ΦΩΣΚΟΛΟΣ;

Με αυτόν τον κάπως ..μακάβρια φωσκολικό τρόπο, εμπνευσμένο από τους διαλόγους στην "Λάμψη" και στο "Καλημέρα Ζωή", κάποιοι στο facebook κοινοποίησαν τον θάνατο του διάσημου Έλληνα θεατρικού συγγραφέα, σεναριογράφου, σκηνοθέτη αλλά και ραδιοφωνικού παραγωγού.

Και ποιος μπορεί να ξεχάσει το άγρια μωλωπισμένο πρόσωπο του Νίκου Κούρκουλου να συσπάται σε έναν υπερβολικά δραματικό μονόλογο - απολογία ενώπιον δικαστηρίου στο «Ορατότης μηδέν», να κραυγάζει αφηγούμενος: «Ρε παιδιά, αυτά εδώ τα κέρατα δεν δουλεύουν. Τα ελατήρια κόλλησαν. Οχι άλλο κάρβουνο!».

Η σκηνή αυτή συνοψίζει με έναν τρόπο και την προσωπικότητα και το έργο και την όποια κατάθεση του σεναριογράφου και σκηνοθέτη τής εν λόγω ταινίας Νίκου Φώσκολου, που πέθανε χθες στα 86 του χρόνια, άνθρωπος μισός πια από τη μακροχρόνια - στομαχική - αρρώστια που τον είχε καθηλώσει.

Ο Φώσκολος έφερε ακριβώς αυτά στο ελληνικό σινεμά και κατ' επέκταση στην ελληνική κοινωνία και την αισθητική της: το οριακό και το πέρα από τα όρια, την υπερβολή που φθάνει να γίνεται κάποτε κιτς. Και αυτό το δεδομένο του το κατέθετε πάντοτε σαν οριστικό φινάλε σε όλα τα είδη με τα οποία αναμετρήθηκε, συνήθως κοπιάροντας - δημιουργικά, είναι η αλήθεια - τα ξένα, όπως το σπαγκέτι γουέστερν.

Ραδιόφωνο, κινηματογράφος και τηλεόραση γνώρισαν πρωτοφανείς επιτυχίες μέσα από την ματιά του σκηνοθέτη - σεναριογράφου.

Γεννημένος στην Αθήνα στις 26 Νοεμβρίου 1927, ο Νίκος Φώσκολος που πέθανε τις πρωϊνές ώρες της Τετάρτης 30 Οκτωβρίου, σπούδασε πολιτικές επιστήμες αλλά ήδη από ηλικία 17 ετών είχε αρχίσει να γράφει με επιτυχία σύγχρονα αλλά και ιστορικού περιεχομένου ραδιοφωνικά δράματα. Το ντεμπούτο του, οι «Αστυνομικές ιστορίες» υπήρξε για τρία χρόνια μπεστ σέλερ και ακουγόταν από την πλειοψηφία των ελληνικών τρανζίστορ.

Ο Φώσκολος είχε επίσης εργαστεί ως δημοσιογράφος πάνω σε θέματα καλλιτεχνικού ρεπορτάζ και κριτικής κινηματογράφου (Εμπρός, Ανεξάρτητος Τύπος). Θέατρο και κινηματογράφος μπήκαν επαγγελματικά στην ζωή του αρχές της δεκαετίας του 1960 με το αστυνομικό δράμα «Ο θάνατος θα ξανάρθει», μια τεράστια επιτυχία που την ίδια χρονιά (1961) έγινε ταινία της Φίνος Φιλμ σε σκηνοθεσία Ερρίκου Θαλασσινού..

Αλλα θεατρικά έργα του είναι τα «Θηλιά στο σκοτάδι», «Μαρκησία του λιμανιού», «Σκέψου πριν αγαπήσεις», «Αρμένικο φεγγάρι» και «Μάρτυς κατηγορίας». Από τις ταινίες που ο Φώσκολος έγραψε, «Οι Αδίστακτοι» του Ντίνου Κατσουρίδη και «Ο πυρετός στην άσφαλτο» του Ντίνου Δημόπουλου απέσπασαν συνολικά έξι βραβεία στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, ενώ τρία κρατικά βραβεία κινηματογραφίας απέσπασε το «Κοντσέρτο για πολυβόλα».

Η μεγαλύτερη όμως διεθνής επιτυχία του ήταν όταν ένα σενάριό του, γραμμένο προτού αρχίσει ο ίδιος να σκηνοθετεί έγινε ταινία που προτάθηκε για το ξενόγλωσσο Οσκαρ: «Το χώμα βάφτηκε κόκκινο (1966 ) του Βασίλη Γεωργιάδη.

Ενα χρόνο αργότερα ο Φώσκολος άρχισε να σκηνοθετεί για το σινεμά, ως επί το πλείστον για λογαριασμό της Φίνος Φιλμ. Η θεματολογία του, είτε ως σκηνοθέτης είτε ως σεναριογράφος ήταν υπερβολικά δράματα τολμηρού κοινωνικού χαρακτήρα, που μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1970 γίνονταν τεράστιες επιτυχίες.

Χαρακτηριστικές ταινίες του ως σκηνοθέτης οι «Υπολοχαγός Νατάσα» (κατέχει το αναγνωρισμένο ρεκόρ εισιτηρίων του ελληνικού κινηματογράφου όλων των εποχών με 751.177 εισιτήρια μόνο στην Αθήνα), «Οι σφαίρες δεν γυρίζουν πίσω» (1967), «Αγάπη και αίμα» (1968), «Η λεωφόρος του μίσους» (1968), «Ορατότις μηδέν» (1970), «Εν ονόματι του νόμου» (1970) και η καλύτερή του ίσως, το «Πεθαίνω κάθε ξημέρωμα» (1969)

Ο Φώσκολος ήταν χρυσοδάκτυλος, ήξερε τι μπορεί να αγγίξει το κοινό. Αυτό φάνηκε και στην τηλεοπτική σταδιοδρομία του. Το 1971 πέτυχε παγκόσμιο ρεκόρ θεαματικότητας -92%- με το ιστορικό τηλεοπτικό δράμα «Άγνωστος Πόλεμος». Επιτυχία γνώρισαν επίσης τα ιστορικά ή κοινωνικά τηλεοπτικά δράματα «Εν Τούτω Νίκα», «Κραυγή των Λύκων» και «Ρωμανός Διογένης». Μάλιστα βαβεύθηκε από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος για τη συμβολή του «Εν Τούτω Νίκα» στο έργο και τους σκοπούς της Ορθοδοξίας.

Χρυσοδάκτυλος στην δημόσια τηλεόραση αλλά και στην ιδιωτική. Το 1991 στον ANTENNA έφερε στην ελληνική μικρή οθόνη το πρώτο μεγάλης εμβέλειας καθημερινό κοινωνικό σίριαλ, την «Λάμψη», μια ακόμη τεράστια επιτυχία που μεταδιδόταν επί 11 συνεχείς σεζόν! (πέρασε στο Βιβλίο των Ρεκόρ Γκίνες το 1995). Εξίσου επιτυχημένο όμως ήταν και το καθημερινό σίριαλ «Καλημέρα Ζωή».

«Η κοινωνία μας σ' ένα μεγάλο μέρος της έχει βυθιστεί σε ένα "καθετοποιημένο" ενυδρείο διαφθοράς» είχε πει σε συνέντευξή του στο ΒΗΜΑ το 1999, ερωτώμενος κατά πόσο η πολιτική πραγματικότητα ξεπερνά και τα δικά του ακόμη σενάρια...

«Το 1965 στην ταινία μου "Κοινωνία ώρα μηδέν", την οποία γνωρίζει όλη η Ελλάδα, έβαλα έναν σκάρτο πολιτικό την ώρα ακριβώς που τράβαγε στον λαό τις μεγάλες κορόνες για "ηθική" και "δικαιοσύνη", να λέει στον Κούρκουλο, που ήταν γαμπρός του και ανυποχώρητα έντιμος, να πάρει τα εκατομμύρια που του έδιναν κάποιοι "διαπλεκόμενοι" της εποχής για να θάψει ένα έγκλημα εις βάρος του λαού. "Αυτή είναι η πραγματικότητα" του είπε. "Τη συνείδησή μας, για τη ζωή μας. Πάρτα!". Φαίνεται πως ως ένα σημείο ήταν μια εφιαλτική ενόραση. Το μέλλον ήταν γραφτό να την επαληθεύσει.»

Ο Φώσκολος που τα τελευταία χρόνια ταλαιπωρούνταν από την υγεία του είχε λάβει διάφορες τιμητικές διακρίσεις. Από τους Λάιονς, από πάμπολλους δήμους, από την Ακαδημία Κορφιάτικων Βραβείων κ.α.

Η κηδεία του Νίκου Φώσκολου θα γίνει την Παρασκευή 1 Νοεμβρίου στις 14.30 από το Κοιμητήριο Ηλιούπολης.


Πηγές: Τα ΝΕΑ, Το ΒΗΜΑ